მუსიკით თერაპია ბავშვებისთვის

   მუსიკალური თერაპია ეფუძნება ფილოსოფიას, რომ ყველა ადამიანი იბადება განუყოფელი მუსიკალური უნარით. იმის შესწავლით, თუ როგორ მოქმედებს მუსიკა ფიზიკურ, გონებრივ და ემოციურ პროცესებზე, პროფესიონალები თანხმდებიან, რომ მუსიკა ბავშვის განვითარების მნიშვნელოვანი ნაწილია.შემჩნეულია, რომ მუსიკა სტიმულირების, მოტივირებისა და შთაგონების საუკეთესო საშუალებაა ბავშვებში. მუსიკა ეს არის გზა ბავშვის გულისაკენ, იგი ამთლიანებს ბავშვს და აძლევს თავისუფლებას იყოს ის ვინც სინამდვილეში არის. იგი გასაღებია ბავშვის ”მე”-საკენ და ამავდროულად ხელს უწყობს მის განვითარებას ყველა დონეზე.ერთ-ერთი ასპექტი, რომელიც განასხვავებს მუსიკას სხვა თერაპიული მიდგომებისაგან არის ნევროლოგიური და ფიზიოლოგიური ფენომენი, რომელსაც ადგილი აქვს მუსიკასთან შეხებისას. ადამიანის ტვინს აქტიურობის მრავალი სხვადასხვა ცენტრი გააჩნია. ერთი სფერო პასუხს აგებს ენის ინტერპრეტირებაზე; მეორე სფერო ამუშავებს ემოციებს, მესამე მეხსიერებაზეა პასუხისმგებელი, კიდევ ერთი სფეროს ფუნქცია კი მოტორიკაა. როდესაც ბავშვი ჩართულია მუსიკალურ საქმიანობაში, განურჩევლად იმისა ეს ცეკვაა თუ ინსტრუმენტზე დაკვრა, ეს ერთადერთი საქმიანობაა, რომლის დროსაც ტვინის ყველა სფერო აქტიურია. ეს ერთი-ერთი ასპექტია, რომელსაც მუსიკალური თერაპევტები გულისხმობენ, როდესაც ამბობენ, რომ მუსიკა მთლიან ბავშვთან მუშაობს, რადგანაც იგი მართლაც ასე მოქმედებს.
   როდესაც შეხება გვაქვს ბავშვის ზრდად ტვინთან, მუსიკალური გამოცდილება განუზომლად ღირებულია განვითარების სპეციფიური სფეროების მხარდაჭერისთვის. მაგალითად, თუ ბავშვს აქვს აუტიზმის დიაგნოზი და ასევე აღენიშნება მეტყველების განვითარების შეფერხება, მუსიკალური თერაპია ხელს უწყობს მის მეტყველების განვითარებას სიმღერაში მოცემული სიტყვების საშუალებით, რასაც ეხმარება რითმი და მელოდია. იგი ასევე ირიბად ეხება მას ნევროლოგიური კავშირების სტიმულირებით. მუსიკა იყენებს ბავშვის ძლიერ მხარეებს და ეხმარება მის ზრდად მხარეებს. ამ ასპექტის გამო მუსიკა ბავშვს საშუალებას აძლევს იყოს წარმატებული და გამოიყენოს საკუთარი პოტენციალი.
    ჯერ კიდევ 1944 წელს მიჩიგანის უნივერსიტეტის მეცნიერებმა მსოფლიოში პირველი მუსიკალური თერაპიის პროგრამა დააარსეს - მას შემდეგ 60 წელიწადი გავიდა და მუსიკალური თერაპია სოლიდურ მეცნიერებად იქცა.
    იგი ორი მიმართულებისგან შედგება: მუსიკის მოსმენა და მისი შექმნა. მუსიკალურ თერაპიას სხვადასხვა ფსიქიკური დაავადების მქონე ყველა ადამიანის დახმარება შეუძლია - დაწყებული ბავშვებით და დამთავრებული მოხუცებული ადამიანებით. იმ შემთხვევაშიც კი, თუ ადამიანი ჯანმრთელია, მუსიკა სულიერი წონასწორობის აღდგენაში ეხმარება და დიდი ხნით დადებითი ენერგიით ”დამუხტვას” უწყობს ხელს. მსგავსი პრაქტიკა ხშირად გამოიყენება სკოლაში, საავადმყოფოში, ფსიქიატრიულ დაწესებულებებში და საბავშვო ბაღებში.
    ზოგიერთი განსაკუთრებული საჭირობებები, რომლებსაც ეხმარება მუსიკალური თერაპია: აუტიზმი, ასპერგერის სინდრომი, აპრაქსია, დაუნის სინდრომი, ტვინის ტრავმული დაზიანება, ყურადღების დეფიციტისა და ჰიპერაქტიულობის სინდრომი, სიმსივნე, ცერებრალური დამბლა, ვილიამის სინდრომი, ფიზიკური და ემოციური ტრამვა, განვითარების სხვა შეფერხებები.

მუსიკის ძალა და გავლენა, მუსიკით თერაპია

    როგორც წინა პოსტებში აღვნიშნე, მუსიკით მკურნალობის ფუძემდებლად ითვლება პითაგორა, რომელიც ავადმყოფებს ქნარზე(ლირაზე) შესრულებული მუსიკით მკურნალობდა. არტ–თერაპიის ერთ–ერთი მეთოდი სწორედ მუსიკით თერაპიაა. კვლევებით დასტურდება, რომ მელოდიით გამოწვეული სასიამოვნო ემოციები აძლიერებს თავის ტვინის ქერქის აქტიურობას, აუმჯობებესებს ნივთიერებათა ცვლას, ასტიმულირებს სუნთქვას და სისხლის მიმოქცევას. მუსიკის ქვეშ ეწყობა ორგანიზმის რიტმი, რომლის დროსაც ფიზიოლოგიური რეაქციები ხდება ეფექტური. ამის შედეგად უმჯობესდება განწყობა,  შრომისუნარიანობა, იკლებს ტკივილის მგრძნობელობა, აღდგება ნორმალური გულისცემა, სუნთქვა. მუსიკას რომ ძლიერი ზეგავლენის მოხდენა შეუძლია ადამიანზე, უკვე უდავო ფაქტია, არის ისეთი მუსიკა, რომელიც მხოლოდ სიამოვნებას იწვევს ჩვენში, მიზნად ისახავს გრძნობათა აშლას ჩვენში, ადამიანი გადაჰყავს სიხარულის, კმაყოფილების, სიამოვნების და ტკბობის მდგომარეობაში, თუმცა  იარის შემთხვევები, როდესაც მუსიკის გავლენით უარყოფითი ემოციები ძლიერდება, აი მაგალითად, ვუდი ალენი ამბობს: ,,ვაგნერს რომ ვუსმენ, პოლონეთის დაპყრობა მინდებაო''...  მუსიკა გავლენას ახდენს არა მხოლოდ ადამიანებზე, არამედ ცხოველებსა და მცენარეებზეც კი. მცენარეები და ცხოველები უპირატესობას ჰარმონიულ მუსიკას ანიჭებენ. დელფინებს სიამოვნებთ კლასიკურ მუსიკა, განსაკუთრებით ბახი... ხოლო ზვიგენები ექსპერიმენტის დროს, როგორც კი გაიგებდნენ კლასიუკურ მუსიკას, გროცდებოდნენ მთელი ოკეანის სანაპიროზე.მცენარეები და ყავილები კლასიკური მუსიკის ქვეშ სწრაფად შლიან თავიანთ  ფურცლებს. თუ ჩამოვთვლით კომპოზიტორებს, რომელთა მუსიკაც კეთილად მოქმედებს ადამიანის გუნება–განწყობილებაზე, მაშინ სიაში პირველი აღმოჩნდება მოცარტი, იყო აღმოჩენილი, რომ მოცარტის მუსიკა აუბჯობესებს ბავშვის გონებრივ შესაძლებლობებს მათემატიკაში, ასევე აჩქარებს ბავშვის თავის ტვინის გნვითარებას. თერაპიული ზემოქმედება აქვს აგრეთვე ბახის, ვივალდის, ბეთხოვენის, შუბერტის მელოდიებს. ამიტომაც იყენებენ მუსიკას სამკურნალო მიზნებისთვის, გიოარსი ამბობს :,,ჰარმონიულ მუსიკას აქვს ძლა და თვისება, თავისი ფრტებით ზე აიტაცოს და ზეცას აზიაროს დამძიმებული სული''.
     
      

ზღაპრებით თერაპია

    ძველ დროში, თანამედროვე ფსიქოთერაპიამდე, ადამიანები თავს იყრიდნენ კოცონის გარეშემო და ერთმანეთს ზღაპრებს უამბობდნენ, ამგვარად იქმნებოდა ახლობლური და კომფორტული ატმოსფერო. ზღაპრის მოყოლა იყო უძველესი ფსიქოთერაპია, უძველესი გამოყენებითი ფსიქოლოგია. ზღაპრებში ჩვენ ვხვდებით ყველა ნიღაბს ჩვენი პიროვნების, ვეცნობით ადამიანის სულის ასპექტებს, მის ყოველივე შესაძლებლობას, ამასთან ერთად ყოველ ზღაპარში ჩადებულია ძლიერი პოტენციალი : არის ამოცანა და არის მისი გადაწყვეტის ვარიანტები, სიძნელეები და ჯადოსნური დახმარებები, ბედნიერება და სიყვარული, შესაბამისად ბავშვები თავდაპირველად სწორედ ზღაპრების მეშვეობით ეცნობიან გარესამყაროს, დადებით და უარყოფით შემთხვევებს თუ პიროვნებებს, უყალიბდებათ პირველი შეხედულებები, სწავლობენ და უყვართ ზღაპრები. ფსიქოლოგები აკვირდებიან მოზრდილთა ზღაპრის საყვარელ გმირებს და ერკვევიან მათ ხასიათში, ხშირ შემთხვევაში ადამიანების საყვარელი ზღაპრის გმირის ისტორია რაღაცით ჰგავს  მათ  ცხოვრებას... ზღაპრებით თერაპია არტ–თერაპიის ერთ–ერთი სახეა. ესაა თერაპიის მეთოდის, როდესაც ბავშვები და მოზრდილები იგონებენ ზღაპრებს, ბრუნდებიან ბავშვობაში. ზღაპრით შეიძლება გარკვევა პიროვნებაში, რითი ცხოვრობს ის ახლა, რას განიცდის. ე.ი. ზღაპარებით თერაპიას აქვს ორი მიზანი :1.დიაგნოსტიკური, 2.თერაპიული. ერთი მხრივ,  თქვენს მიერ დაწერილი ზღაპარი, ფსიქოლოგს ეხმარება, დაინახოს რა პრობლემაა პიროვნებაში ფსიქოლოგიური თვალსაზრისით, ხოლო, მეორე მხრივ, თქვენს მიერ დაწერილი ზღაპარი გაახლოვებთ თვითგანკურნებისკენ, ზღაპარებით თერაპიის საშუალებით სწრაფად ამარცხებთ სტრესს, წყენას, რომელიც გაწუხებთ და გაფერხებთ. ზღაპარებით თერაპიას სხვადასხვა სახის მეთოდები აქვს და მხოლოდ ზღაპრის გამოგონებით არ შემოისაზღვრება, ესენია: 

• მსჯელობა არსებულ ზღაპარზე
• ზღაპრის დაწერა დამოუკიდებლად
• უკვე დაწერილი ზღაპრის ინსცენირება ( მაგ. თოჯინების თეატრის სახით)

    ამგვარად, თერაპევტი ქმნის სათანადო პირობებს, ჩვენ ვმუშაობთ ზღაპარზე, ვააშკარავებთ ჩვენს ცხოვრებისეულ სიძნელეებს თუ პიროვნულ პრობლემებს და და ამ მეთოდის დახმარებით ვპოულობთ გამოსავალს და ფსიქიკურ წონასწორობას ვიბრუნებთ...

ხელოვნებას აქვს კათარსის ფუნქცია...

   კათარსისის ცნება, რომელიც განწმენდას აღნიშნავს და ესთეტიკური განცდის არსს გამოხატავს, ძველი ბერძნული ფილოსოფიისა და ესთეტიკის მონაპოვარია. მოდით თვალი გადავავლოთ ლია ჭავჭავაძის სტატიას – ,,კათარსისის პითაგორასეული გაგების შესახებ''. სტატიის მიხედვით,  კათარსისის  ცნებას ძვ.წ.აღ–ის მე–6 – მე–5 საუკუნის ფილოსოფოსთან, პითაგორასთან მივყავართ. ჩვენთვის ცნობილია პითაგორას მოძღვრება სამყაროს სტრუქტურის შესახებ: სამყარო რიცხვთა ერთობლიობაა, სამყაროს სტრუქტურა რიცხვში ვლინდება, თვით ღმერთი გამოუთქმელი რიცხვია, რიცხვი ზღვრულისა და უსაზღვროს გარკვეულ სტრუქტურას წარმოადგენს, როგორც დაპირისპირებულთა კონფლიქტს, ანუ ზღვრული გონიერია, კეთილია, უსაზღვრო კი– უაზრო, უგონო, შურსა და სიძულვილს გულისხმობს, ამგვარად, სამყარო ჰარმონიულია, მასში სრულიად გარკვეული კანონზომიერებაა, რომელიც რიცხვთა კანონზომიერებას უდრის, პითაგორამ პირველმა უწოდა სამყაროს კოსმოსი–წესრიგი, ჰარმონია საგნის ან საგანთა სტრუქტურაა, რომელიც გულისხმობს ერთდროულად მკაფიო დაყოფასა და ერთიანობას, მთელი სამყარო რიცხვთა ერთობლიობა და ჰარმონიაა. პითაგორას აზრით, ესთეტიკურ მოვლენატა საფუძვლად სწორედ რიცხვით გაზომილი ობიექტური კანონზომიერება დევს. სრულყოფილება პითაგორას მიხედვით რიცხვში, ე.ი. ჭეშმარიტში, ჰარმონიულში, მშვენიერში მდგომარეობს. კროტონის რელიგიურ–ფილოსოფიური საძმოს, ფილოსოფიურ–სამეცნიერო სკოლის–ორდენისთვის უპირველესი ხსნის პრობლემა იყო, გავიხსენოთ მშინდელი  მოძღვრება რეიკარნაციის შესახებ: ადამიანის სული უკვდავია და სხეულის დაღუპვისთანავე სახლდება სხვა ცოცხალ არსებაში, რომელიც სწორად ამ დროს იბადება, წრებრუნვა–გადასახლება სულისა 300 წელს გრძელდება, ვიდრე იგი მოივლის მიწიერ, ზღვიურ და ფრთოსან არსებებს და ბოლოს კვლავ ადამიანის სხეულს უბრუნდება.კრიტონის საძმომ კი განახორციელა რეიკარნაციის ამ თეორიის რეფორმა, ანუ მათი აზრით, წერებრუნვის არსებობა ანუ სხვადასხვა სხეულში ჩასახლების აუცილებლობა სულის დასჯაა, ადამიანის სული სამი ნაწილისგან შედგება : ცნობიერება, ინტელექტი და ემოციები, ამთაგან სულის ინტელექტუალური ნაწილი უკვდავია, დანარჩენი კი მოკვდავი, წრებრუნვის მიზანი კი გათავისუფლება და ამგვარად ''სულთმბადთან'', ღმერთთან დაბრუნებაა.  ეს არის მოძღვრება სული უკვდავების შესახებ, რაც განაპირობებდა მკაცრ ასკეტიზმს, ცხოვრების განსაკუთრებულ რეჟიმს, სათნოების გამოჩენის აუცილებლობას ყველა სულიერი არების მიმართ, მათი თანაბარუფლებიანობის აღიარებიდან გამომდინარე. წრებრუნვისაგან გათავისუფლებას, პითაგორას მიხედვით, ადამიანისთვის უდიდესი მნიშვნელობა აქვს.  სრულყოფილება, როგორც ვიცით, პითაგორას მიხედვით, რიცხვში, ე.ი, ჭეშმარითში, ჰარმონიულში და მშვენიერში მდგომარეობს, მხოლოდ ამგვარი სტრუქტურა აღად დაემორჩილება წრებრუნვას, რომლის აზრიც სწორედ სრულყოფილების აღდგენაშია, ამიტომ დესტრუქტურირებული სულის აღდგენა ''სულთმბადისკენ'' მიმართებას გულისხმობს, ამასთანავე იმ საშუალებათა გამოყენებას, რომლებითაც შეიძლება სულის გასრულყოფილების დაჩქარება, ხანგრძლივი, მტანჯველი წრებრუნვისაგან თავის ასარიდებლად, გასათავისუფლებლად, სულის ხსნისათვის.  კროტონის საძმოს ეტიკეტი, რომელიც პითაორულ ეთიკას ეყრდნობა, გულისხმობს კათარსის–უმაღლეს ეტიკურ მიზნებთან დაკავშირებულ განწმენდის აქტს, ცხოვრების წესის შეთანადებას კოსმოსის აღმოჩენილ პრინციპთან, ანუ წესრიგთან.  ეს კი ხელოვნების, კერძოდ მუსიკის საშუალებითაა შესაძლებელი. მუსიკა განწმენდდა სილს ეს იყო მედიცინა სულისა–სამყაროს ჰარმონიასთან ზიარება, მუსიკალურ–რიცხვითი სტრუქტურის შეცნობა. ეს ნიშნავდა სხეულებრივი ჭუჭყისგან, იწმინდურობისგან სულის გათავისუფლებას, განწმენდას,. ამასთან, მიწიერი, მუსიკალური ინსტრუმენტები ციურის ამსახველად იყო მიჩნეული, ხოლო მატზე დაკვრა და მუსიკის მოსმენა კი– კოსმოსის, სამყაროს ჰარმონიასთან ზიარებად, რაც დარღვეულიჰარმონიის აღდგენის გარკვეულ გარანტიას წარმოადგენდა. ხელოვნების ინსტურმენტტა ზეციურის, ღვთაებრივის ასახვად მიჩნევა ცხადს ხდის თვით ხელოვნებისა და ხელოვანის კავშირს ზეციერტან, ამიტომაც სწორედ ხელოვნებით ხდება ხდება კათარსისი, – უმაღლესი ეთიკური მიზნის განხორციელებასთან დაკავშირებული მნიშვნელოვანი აქტი, ანუ ''სულთმბადთან'' შერწყმა. ყოველდღიურობაში განსაკუთრებული კულტურის რეჟიმში ცხოვრებით არის შესაძლებებლი ადამიანის ულიერი ჰარმონიიის აღდგენა–განმტკიცება, მზაობის შექმნა ზეციური ჰარმონიის მისაღწევად. მუსიკა, პითაგორას აზრით, არა მხოლოდ კარგ განწყობას უქმნის ადამიანს, არამედ, განკურნების საშუალებასსაც წარმოადგენს. თვით ტერმინი კატარსისიც მედიცინიდანაა ნასესხები.  პითაგორა თვლიდა, რომ მუსიკა მრავალ რამეს უწყობს ხელს ჯანმრთელობის თვალსაზრისით.არიან ესა თუ ის მელოდიები, შექმნილნი სულის ვნებატა წინააღმდეგ, წუხილისა და შინაგანი წყლულების წინააღმდეგ, რომელთაც იგი, როგორც ჩანს უფროო მარგებლად თვლიდა, როგორც შველისუნარიანთ. სხვები კარგი საშუალებებია გაანჩხლების, რისხვის საწინააღმდეგოდ, ყოველგვარი სულიერი ცვლილების საწინააღმდეგოდ,  გადმოცემით, პითაგორა და პითაგორელები ცნობილნი იყვნენ როორც დიდი მკურნალნი. პითაგორა ლირაზე დაკვრიტა და სიმღერებით კურნავდა ადამიანებს ფიზიკურ და სულირ დაავადებატაგან.  ამრიგად კათარსისი წარმოდგება,1. როგორც ანტიეთიკურისაგან სულის განმწმენდი და ღვთაებასთან ერთიანობის საშუალება, 2. ესტეტიკური ეფექტი, როგორც განმსაზღვრელი თერაპიული ეფექტისა. ორივე შემთხვევაში მომძლავრებულია ანტიეთიკურობა:უგონობა, უაზრობა, სიძულვილი და სიცრუე. საგნის მშვენირების და ჰარმონიის აღდგენის საფუძველია ზღვრულისა და უსაზღვროს სინთეზში ზღვრულის წამყვანი ხასიათი, ანუ სიკეთის და გონიერების მომძლავრება, სულის განწმენდა–კათარსისი და დაბრუნება სულთმბადთან შესარწყმელად უსაზრისო, ურიცხვო მდგომარეობის გადალახვას ნიშნავს.  ამგვარად, კათარსისი უმნიშვნელოვანესი ინსტურმენტია , რომლის ფუნქცია მდგომარეობს ეთიკური მოდელის–სიყავრულის აღდგენაში.კათარსისი სულის მედიცინაა, რომელიც ღირებულებითი ორიენტაციის შეცვლას ემყარება, იგი ესტეტიკური და თერაპიული ეფექტის განმაპირობებელია.
         ამგვარად, ლია ჭავჭავაძის მსჯელობაზე დაყრდნობით ვასკვნით, რომ პითაგორას მოძღვრება კათარსისის შესახებ დღესაც ეხმაურება თანამედროვეობის გლობალურ პრობლემატიკას,  არტ–ტერაპიაც სწორედ განწმენდას, ხელოვენბით მკურნალობას, განმუხტვასა და დადებითი განწყობის გაძლიერებას ემსახურება, შეიძლება ითქვას რომ მისი წინამორბედი ზემოთ განხილული პითაგორასეული მუსიკით მკურნალობის მეთოდია. 

რა არის არტ თერაპია?

     არტ თერაპია დიაგნოსტიკური სამკურნალო მეთოდია, რომელიც საშუალებას აძლევს პაციენტს გამოხატოს საზოგადოებისათვის მიუღებელი და აგრესიული განცდები , სოციალურად მისაღები ფორმით, ხელოვნების საშუალებებით: ხატვით, ძერწვით, ფოტოგრაფიით, ფერით და ა. შ. ს  არტ–თერაპიული მიმართულებებია: ხატვითი თერაპია, ფოტოთერაპია, ზღაპრითი თერაპია, ე.წ. ცოცხალი სკულპტურის მეთოდი, ნიღბების მეთოდი, დრამოთერაპია, მუსიკათერაპია, ფერებით თერაპია, ქორეოგრაფიო თერაპია, ერგოთერაპია და სხვა. თითოეული მეთოდი ტექნიკათა ფართო არსენასლ მოიცავს.
      არტ–თერაპიული მეთოდები გამოიყენება ფსიქოთერაპიის, ფსიქოფროფილაქტიკის,  ფსიქორეაბილიტაციისა და ტრენინგის მიზნით.
      მისი საშუალებით ხერხდება განმუხტვა, სტრესის და პოსტტრამვული სიმპტომების მოხსნა, თვითგამორკვევა, არაცნობიერის გაცნობიერება, ასევე ურთიერთობების დარეგულირება ადამიანებს შორის და კრეატულობის განვითარება.
      არტ თერაპიას არ გააჩნია უკუჩვენებები. ის გამოიყენება ყველა ასაკში, ერთნაირად ეფექტურია ყველა ადამიანთან (კლინიკურ თუ არაკლინიურ შემთხვევებთან) განურჩევლად მათი უნარებისა, ინტერესებისა და ღირებულებებისა. აქ მონაწილეობა შეუძლია მათაც, ვისაც არ აქვს შეხება ხელოვნებასთან, რადგან არტ თერაპიაში მთავარი არის შემოქმედებითი პროცესი და არა პროდუქტი, ამიტომ ის არ ფასდება ხარისხობრივად ან ესთეტიურობის მიხედვით. ეს კიდევ უფრო ზრდის თავისუფლებას მოანწილეებში მათი აზრების, ემოციების და გრძნობების გამოხატვისას.
         ასევე ხდება გარკვეული როლების გათამაშება. ართტთერაპია უპირატესად ჯგუფური მუშაობის მეთოდია. ჯგუფის წევრები ხატავენ ან ძერწავენ საკუთარ თავს, მათთვის მნიშვნელოვან ადამიანებს. თავის მტკივნეულ განცდებს. შემდეგ კი ხდება ყოველივე ამის განხილვა ჯგუფში. ეს ერთისმხრივ განმუხტვაა, მეორეს მხრივ კი განცდების გაზიარების საშუალება. არტთერაპიას აქვს ასევე ერთი მნიშვნელოვანი თვისება: ის ხელს უწყობს მტკივნეული განცდის ან წარმოდგენის “გარეთ გამოტანას” ანუ პრობლემა გადაიტანება ფურცელზე ან ნაძერწში ან ფოტოფირზე, რაც ხელს უწყობს პაციენტის დისტანცირებას მასთან. ადამიანი თავის პრობლემას თითქოს გვერდიდან უყურებს და უფრო უადვილდება მისი გადაწყვეტა, რათგან პრობლემა უკვე ნაკლებადაა დამუხტული ემოციებით. ჭარბი ემოციები კი ხშირად ხელს უშლიან ობიექტურ ხედვას.
          მგვარი პროცედურების ჩატარება მკაცრად ინდივიდუალურად უნდა მოხდეს, რათგან შაბლონურად მათმა გამოყენებამ შესაძლოა პაციენტის მდგომაერეობის გაუარესება გამოიწვიოს. მაგალითად, თუ ის ჯერ მზად არაა ამა თუ იმ ემოციის გამოხატვისთვის. ასევე დადებითად მოქმედებს ადამიანზე როდესაც ის ხედავს რომ სხვები ღებულობენ მის განცდებს, თბილად ეპყრობიან მათ. რომ სხვებსაც აქვთ მსგავსი პრობლემები. გარდა ამისა არტთერაპიაში არის შემოქმედებითი მიდგომა. ადამიანი აქტიურად ერთვება საკუთარი პრობლემის გადაწყვეტაში და მოქმედებით (გამოხატვით, გათამაშებით და ა.შ.) ცვლის მას.

ფსიქიკურ აშლილობასა და თერაპიაზე...

  ალბათ ყველა ჩვენგანს ერთხელ მაინც განუცდია ფსიქოლოგიური აშლილობის სიმპტომები, რაც გამოიხატება ზედმეტ ნერვიულობაში, ფობიებში, შიშებში, უმიზეზო დათრგუნვებსა თუ შეშფოთებებში, თვითმკვლელობაზე ფიქრში თუ პრობლემისაგან თავის დაღწევის მიზნით ალკოჰოლის თუ ნარკოტიკის მოხმარებაში... ფსიქოლოგიური აშლილობა ანუ ფსიქოპათოლოგიური ფუნქციონირება გულისხმობს დარღვევებს ემოციურ, ქცევით ან აზროვნების პროცესში, რასაც თან სდევს პიროვნების დისტრესი ან მნიშვნელოვანი მიზნების მიღწევის შესაძლებლობების ბლოკირება. (1.604–ე გვ.) 

     ფსიქიკური აშლილობების სამკურნალოდ მრავალგვარი თერაპია არსებობს. მრავალი მიზეზის გამო ესაჭიროება ადამიანს პროფესიონალის დახმარება. სხვადასხვაგვარია თერეაპიის მიზნები, მეთოდები, ის გარემო, სადაც თერაპია ხორციელდება და თავად თერაპევტებიც და ეს ყოველივე ემსახურება პიროვნული კონტროლის აღდგენას და ადამიანის ფუნქციონირების გარკვეული მიმართულებით შეცვლას. თერაპიული პროცესი შეიძლება ოთხ ძირითად მიზანს მოიცავდეს: 1. პრობლემური მომენტების დიაგნოსტირება– არსებული პრობლემისათვის სათანადო ფსიქიატრიული კატეგორიის განსაზღვრა. 2. სავარაუდო ეტიოლოგიის დასახელება– აშლილობის შესაძლო მიზეზების და სიმპტომთა ფუნქციების იდენტიფიცირება. 3. პრობლემის შემდგომი განვითარების პროგნოზირება, ანუ შეფასება მკურნალობის შემთხვევაში და მკურნალობის გარეშე. 4.მკურნალობის გარკვეული ფორმების შერჩევა და განხორციელება, რითაც შემცირდება ან გაქრება შემაწუხებელი სიმპტომებიც და თუ მოხერხდა მათი გამომწვევი მიზეზებიც მოისპობა.( 1.654–655გვ)
   ამრიგად, ფსიქიკური აშლილობებისგან თავის დაღწევის მიზნით ადამიანები მიმართავენ თერაპიას და საჭიროების მიხედვით სხვადასხვა სახის თერაპევტს.